नेपाल लाइभ
पुस ४, २०७४| प्रकाशित १९:१५
नेकपा एमालेकी नेतृ पद्मा अर्यालले कांग्रेस नेता तथा वर्तमान उपप्रधानमन्त्री एवं शिक्षामन्त्री गोपालमान श्रेष्ठलाई पराजित गर्दै संसदको यात्रा तय गरेकी हुन्। प्रतिनिधिसभाका लागि स्याङ्जा २ मा भएको प्रतिस्पर्धामा अर्यालले ३५ हजार १ सय ४२ मत पाइन् भने श्रेष्ठले ३१ हजार ४ सय ३६ मत पाए।
विद्यार्थी राजनीतिबाट पार्टी राजनीतिमा आएकी अर्याल ०७० सालमा समानुपातिक सभासद बनेकी थिइन्। एमालेकी केन्द्रीय सदस्य समेत रहेकी अर्यालसँग नेपाल लाइभका किशोर दहालले गरेको कुराकानीः
प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा निकै थोरै महिला उम्मेदवारले जित्दा तपाईंको जित कसरी सम्भव भयो?
जनताले विश्वास गरेका कारण नै जित सम्भव भयो।
जनताले तपाईंलाई नै बढी विश्वास गर्नुपर्ने कारण के थियो त?
म जनताको बीचमा रहेर लामो समयदेखि काम गरिरहेकी छु। मेरो जीवनलाई जनताले ऐना जस्तो छर्लंग देख्नुभएको छ। मेरा दुःख, त्याग, तपस्या र समर्पण देख्नुभएको छ। मैले निस्वार्थ ढंगले काम गरेको देखेरै जनताले मलाई विश्वास गर्नुभएको हो।
जनताको बीचमा रहेर तपाईंले गरेका कामहरु के-के हुन्?
राज्य व्यवस्था परिवर्तनको आन्दोलनमा म अग्रपंक्तिमा थिएँ। जनताको हक-अधिकार स्थापित गर्ने लडाइँमा पनि म अग्रपंक्तिमै छु। जनताका दैनिक समस्या र विकासको चाहनामा पनि मैले सकेको पहल गरेकी छु।
महिला उम्मेदवारलाई पुरुष उम्मेदवारभन्दा केके कठिनाइ पर्दोरहेछ?
हरेक क्षेत्रमा पुरुषभन्दा महिलाले समान हैसियत र क्षमताकै भए पनि बढी मिहिनेत गर्नुपरिरहेको छ। पुरुषले भन्दा महिलाले आधा बढी काम गर्नुपरिरहेको छ। यो निर्वाचनमा पनि समग्रतामै नभए पनि केही-केही बेला कठिनाइ भयो। केही मानिसले महिलाले के गर्न सक्छ र भनेर टिप्पणी गरे। कतिपय उम्मेदवारहरुको मानसिकतामा पनि त्यही थियो। त्यसले मलाई फाइदा नै गर्योी भन्ने लाग्छ।
तर तपाईं जस्तै गरी उम्मेदवार भएका धेरै महिलाले जित निकाल्न सकेनन्। त्यसको कारण के हुन सक्छ?
मैले ती ठाउँको वस्तुस्थिति नबुझीकन ठ्याक्कै यही कारण र सूत्रले पराजित हुनुभयो भन्न सक्दिनँ। परिस्थिति कस्ता थिए भनेर मैले सबै निर्वाचन क्षेत्रको आकलन गरेकी छैन। तर, महिलाको निम्ति यो चुनाव त्यति सजिलो होइन। साम दाम दण्ड भेद प्रयोग गर्नुपर्ने चुनावमा महिलाका निम्ति थप चुनौती छन्। धनवाद र उम्मेदवारलाई नभई दललाई नै सर्वेसर्वा मान्ने दलवाद फस्टाएको छ। यो प्रवृत्तिसँग जुध्नुपर्ने मेरो पनि परिस्थिति थियो। अन्यत्र पनि त्यस्तो थिएन भन्ने मलाई लाग्दैन। सबैथोक प्रयोग गर्नुपर्ने चुनावमा त्यसो गर्न नसकेकै कारण महिलाहरु पछि पर्ने हो। त्यस्ता चुनौतीसँग जुध्न नसकेकै कारण महिलाहरु पछि पर्नुभयो भन्ने समग्र बुझाइको कुरा हो।
तपाईंले धनवादको कुरा गर्दा पछिल्लो समयमा पैसा खर्च नगरी चुनाव लड्नै नसक्ने अवस्था छ। तपाईंले चुनावी खर्च कसरी व्यवस्थापन गर्नुभयो?
म निरन्तर जनताको बीचमै छु। कमाउने नियत एकदिन पनि राखेकी छैन। त्यो जनतालाई पनि थाहा छ। त्यसैले चुनावमा भड्किलो खर्चको अपेक्षा मसँग गरिँदैन। तर, एउटा पक्ष खर्चकै बलमा चुनाव जित्छु भनेर लागेपछि मैले खर्च गर्दै गर्दिनँ भन्ने स्थिति नै थिएन। त्यो अवस्थामा कार्यकर्ता साथी र शुभचिन्तकहरु सबैले महसुस गरेर आआफ्नो ठाउँमा निर्वाचन अभियान परिचालन गर्नुभयो। कार्यकर्ताबाट उठाइएको पैसाबाटै मैले चुनाव खर्च पुर्याएँ र जितेँ पनि।
अब तपाईंले प्राथमिकतामा राखेका कामहरु के-के हुन्?
यसमा अलि बौद्धिक मान्छेहरुको पनि बुझाइ फरक छ भन्ने लाग्छ। संसद् भनेको विशेष गरेर नीति निर्माण गर्ने थलो हो। एउटा तुलसीको मठ बनाउने काम पनि सांसदबाटै होस् भन्ने हाम्रो मानसिकता छ। जनताको अपेक्षा यस्तो छ। त्यो हामीले बुझाउन नसकेका कारणले भएको हो भन्ने ठान्छु। तर, जनताले अहिले केही अपेक्षा गर्नुभएको छ। मैले पनि केही प्रतिबद्धता व्यक्त गरेकी छु।
मुख्यगरी नीति बनाउने कुरामा मेरो एक खालको भूमिका रहन्छ। अर्कोतिर, समृद्धिको कुरा छ, त्यसलाई सघाउने सम्भावनाको खोजी हुन्छ। हिजोदेखि नै सुरु भएका तर अधुरा रहेका योजनालाई मूर्त रुप दिने र नयाँ योजना सुरु गर्नमा पनि मेरो पहल रहन्छ। त्यस्तै स्याङ्जालाई चीन र भारतसँग जोड्न सक्ने परिस्थिति छ। त्यसका लागि केही कामको थालनी पनि भएको छ। यसलाई मैले बडो महत्त्वका साथ लिएकी छु। नयाँ बस्ती बसाउन र सहरीकरण गर्न सकिन्छ भन्ने बुझाइ छ। स्याङ्जाका धेरै ठाउँ रमणीय छन्, त्यहाँ पर्यटन उद्योगको पनि विकास गर्न सकिन्छ। जलस्रोतको हिसाबले पनि यो धेरै सम्भावना भएको ठाउँ हो। आँधीखोला हाइड्याम निकै चर्चित छ, त्यसलाई मैले मेरो सांसदकै कार्यकालमा पूरा गर्ने अठोट लिएको छु। साथै गुल्मी, स्याङ्जा र पाल्पाको संगमस्थलबाट कालीगण्डकी बी परियोजना सुरु गर्न सकिन्छ। त्यसमा आफ्नो तर्फबाट पहल गर्नेछु। त्यसैले समृद्धि, नीति निर्माण र भौतिक निर्माणको पाटो गरी तीन वटा पाटा छन्। त्यसैका लागि मैले सक्दो प्रयत्न गर्नेछु।
नेपाल लाइभमा प्रकाशित / http://nepallive.com/story/9219
पुस ४, २०७४| प्रकाशित १९:१५
नेकपा एमालेकी नेतृ पद्मा अर्यालले कांग्रेस नेता तथा वर्तमान उपप्रधानमन्त्री एवं शिक्षामन्त्री गोपालमान श्रेष्ठलाई पराजित गर्दै संसदको यात्रा तय गरेकी हुन्। प्रतिनिधिसभाका लागि स्याङ्जा २ मा भएको प्रतिस्पर्धामा अर्यालले ३५ हजार १ सय ४२ मत पाइन् भने श्रेष्ठले ३१ हजार ४ सय ३६ मत पाए।
विद्यार्थी राजनीतिबाट पार्टी राजनीतिमा आएकी अर्याल ०७० सालमा समानुपातिक सभासद बनेकी थिइन्। एमालेकी केन्द्रीय सदस्य समेत रहेकी अर्यालसँग नेपाल लाइभका किशोर दहालले गरेको कुराकानीः
प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा निकै थोरै महिला उम्मेदवारले जित्दा तपाईंको जित कसरी सम्भव भयो?
जनताले विश्वास गरेका कारण नै जित सम्भव भयो।
जनताले तपाईंलाई नै बढी विश्वास गर्नुपर्ने कारण के थियो त?
म जनताको बीचमा रहेर लामो समयदेखि काम गरिरहेकी छु। मेरो जीवनलाई जनताले ऐना जस्तो छर्लंग देख्नुभएको छ। मेरा दुःख, त्याग, तपस्या र समर्पण देख्नुभएको छ। मैले निस्वार्थ ढंगले काम गरेको देखेरै जनताले मलाई विश्वास गर्नुभएको हो।
जनताको बीचमा रहेर तपाईंले गरेका कामहरु के-के हुन्?
राज्य व्यवस्था परिवर्तनको आन्दोलनमा म अग्रपंक्तिमा थिएँ। जनताको हक-अधिकार स्थापित गर्ने लडाइँमा पनि म अग्रपंक्तिमै छु। जनताका दैनिक समस्या र विकासको चाहनामा पनि मैले सकेको पहल गरेकी छु।
महिला उम्मेदवारलाई पुरुष उम्मेदवारभन्दा केके कठिनाइ पर्दोरहेछ?
हरेक क्षेत्रमा पुरुषभन्दा महिलाले समान हैसियत र क्षमताकै भए पनि बढी मिहिनेत गर्नुपरिरहेको छ। पुरुषले भन्दा महिलाले आधा बढी काम गर्नुपरिरहेको छ। यो निर्वाचनमा पनि समग्रतामै नभए पनि केही-केही बेला कठिनाइ भयो। केही मानिसले महिलाले के गर्न सक्छ र भनेर टिप्पणी गरे। कतिपय उम्मेदवारहरुको मानसिकतामा पनि त्यही थियो। त्यसले मलाई फाइदा नै गर्योी भन्ने लाग्छ।
तर तपाईं जस्तै गरी उम्मेदवार भएका धेरै महिलाले जित निकाल्न सकेनन्। त्यसको कारण के हुन सक्छ?
मैले ती ठाउँको वस्तुस्थिति नबुझीकन ठ्याक्कै यही कारण र सूत्रले पराजित हुनुभयो भन्न सक्दिनँ। परिस्थिति कस्ता थिए भनेर मैले सबै निर्वाचन क्षेत्रको आकलन गरेकी छैन। तर, महिलाको निम्ति यो चुनाव त्यति सजिलो होइन। साम दाम दण्ड भेद प्रयोग गर्नुपर्ने चुनावमा महिलाका निम्ति थप चुनौती छन्। धनवाद र उम्मेदवारलाई नभई दललाई नै सर्वेसर्वा मान्ने दलवाद फस्टाएको छ। यो प्रवृत्तिसँग जुध्नुपर्ने मेरो पनि परिस्थिति थियो। अन्यत्र पनि त्यस्तो थिएन भन्ने मलाई लाग्दैन। सबैथोक प्रयोग गर्नुपर्ने चुनावमा त्यसो गर्न नसकेकै कारण महिलाहरु पछि पर्ने हो। त्यस्ता चुनौतीसँग जुध्न नसकेकै कारण महिलाहरु पछि पर्नुभयो भन्ने समग्र बुझाइको कुरा हो।
तपाईंले धनवादको कुरा गर्दा पछिल्लो समयमा पैसा खर्च नगरी चुनाव लड्नै नसक्ने अवस्था छ। तपाईंले चुनावी खर्च कसरी व्यवस्थापन गर्नुभयो?
म निरन्तर जनताको बीचमै छु। कमाउने नियत एकदिन पनि राखेकी छैन। त्यो जनतालाई पनि थाहा छ। त्यसैले चुनावमा भड्किलो खर्चको अपेक्षा मसँग गरिँदैन। तर, एउटा पक्ष खर्चकै बलमा चुनाव जित्छु भनेर लागेपछि मैले खर्च गर्दै गर्दिनँ भन्ने स्थिति नै थिएन। त्यो अवस्थामा कार्यकर्ता साथी र शुभचिन्तकहरु सबैले महसुस गरेर आआफ्नो ठाउँमा निर्वाचन अभियान परिचालन गर्नुभयो। कार्यकर्ताबाट उठाइएको पैसाबाटै मैले चुनाव खर्च पुर्याएँ र जितेँ पनि।
अब तपाईंले प्राथमिकतामा राखेका कामहरु के-के हुन्?
यसमा अलि बौद्धिक मान्छेहरुको पनि बुझाइ फरक छ भन्ने लाग्छ। संसद् भनेको विशेष गरेर नीति निर्माण गर्ने थलो हो। एउटा तुलसीको मठ बनाउने काम पनि सांसदबाटै होस् भन्ने हाम्रो मानसिकता छ। जनताको अपेक्षा यस्तो छ। त्यो हामीले बुझाउन नसकेका कारणले भएको हो भन्ने ठान्छु। तर, जनताले अहिले केही अपेक्षा गर्नुभएको छ। मैले पनि केही प्रतिबद्धता व्यक्त गरेकी छु।
मुख्यगरी नीति बनाउने कुरामा मेरो एक खालको भूमिका रहन्छ। अर्कोतिर, समृद्धिको कुरा छ, त्यसलाई सघाउने सम्भावनाको खोजी हुन्छ। हिजोदेखि नै सुरु भएका तर अधुरा रहेका योजनालाई मूर्त रुप दिने र नयाँ योजना सुरु गर्नमा पनि मेरो पहल रहन्छ। त्यस्तै स्याङ्जालाई चीन र भारतसँग जोड्न सक्ने परिस्थिति छ। त्यसका लागि केही कामको थालनी पनि भएको छ। यसलाई मैले बडो महत्त्वका साथ लिएकी छु। नयाँ बस्ती बसाउन र सहरीकरण गर्न सकिन्छ भन्ने बुझाइ छ। स्याङ्जाका धेरै ठाउँ रमणीय छन्, त्यहाँ पर्यटन उद्योगको पनि विकास गर्न सकिन्छ। जलस्रोतको हिसाबले पनि यो धेरै सम्भावना भएको ठाउँ हो। आँधीखोला हाइड्याम निकै चर्चित छ, त्यसलाई मैले मेरो सांसदकै कार्यकालमा पूरा गर्ने अठोट लिएको छु। साथै गुल्मी, स्याङ्जा र पाल्पाको संगमस्थलबाट कालीगण्डकी बी परियोजना सुरु गर्न सकिन्छ। त्यसमा आफ्नो तर्फबाट पहल गर्नेछु। त्यसैले समृद्धि, नीति निर्माण र भौतिक निर्माणको पाटो गरी तीन वटा पाटा छन्। त्यसैका लागि मैले सक्दो प्रयत्न गर्नेछु।
नेपाल लाइभमा प्रकाशित / http://nepallive.com/story/9219
No comments:
Post a Comment