नेपाल लाइभ
मंसिर १४, २०७४| प्रकाशित २०:२०
स्थानीय तहको तेस्रो चरणको निर्वाचनमा जनकपुर उपमहानगरपालिकामा राष्ट्रिय जनता पार्टीका उम्मेदवार लालकिशोर साह २१ हजार ९ सय ३ मतसहित विजयी भए। उनका निकटतम प्रतिद्वन्द्वी नेपाली कांग्रेसका मनोजकुमार साह सुडीले ११ हजार १ सय ६४ मत मात्रै पाए। ठूलो अन्तरमा विजयी भएका लालकिशोरले कार्यकाल सम्हालेको करिब २ महिना बित्यो। यसबीच उनले के गरे, कस्ता योजना बनाइरहेका छन् र जनताको गुनासा के छन्? यिनै विषयमा नेपाल लाइभका किशोर दहालले जनकपुरमा उनीसँग गरेको कुराकानीको सम्पादित अंशः
जनकपुरको खास विशेषता के हो?
जनकपुरको विशेषता भनेकै जनकपुरधाम हो। यही कुरालाई ध्यान दिँदै हामीले पदभार ग्रहण गरेपछिको पहिलो बैठकले यस उपमहानगरपालिकाको नाम संशोधन गरेर ‘जनकपुरधाम उपमहानगरपालिका’ नामकरण गर्यौं। पौराणिक कालमा मिथिलाको राजधानी र राजा जनकको सचिवालय वा केन्द्रीय दरबार यहीँ थियो। माता सीताले बाल्यकाल यहीँ बिताउनुभएको थियो।
जनकपुरलाई धार्मिक पर्यटकीय नगर पनि भनिन्छ। तर पर्यटकको आगमन चाहिँ विवाह पञ्चमी बाहेक अरु समयमा खास हुन सकेको छैन। किन?
पर्यटक त आउँछन्। झन् विवाह पञ्चमीमा त यहाँ मेला नै लाग्छ। तर, अरु बेलामा पनि थोरैतिनो संख्यामा यहाँ पर्यटक आइ नै रहन्छन्। तर, आशा गरेजस्तो पर्यटक आउन नसक्नुमा चाहिँ यहाँ विकास नभएर नै हो। बाटोघाटो छैन। पर्यटक प्रवेश गर्ने मुख्य बाटोहरु नै बन्द छ। त्यस्तै, धार्मिक नगरी भनिएको जनकपुरमा प्रवेश गर्दा जुनखालको माहोलको कल्पना हुन्छ, यथार्थमा त्यस्तो छैन। ढलको राम्रो प्रबन्ध छैन, सडक राम्रो छैन। सौन्दर्यीकरण छैन, सरसफाइ छैन। विश्वविद्यालय छैन। मेडिकल कलेज छैन। यी लगायत अन्य धेरै कुरा छैनन्। त्यसैले धार्मिक पर्यटकहरुलाई आकर्षित गर्न धेरै काम गर्नुपर्ने छ। हामी ती काम गर्ने छौं।
पश्चिमा पर्यटकहरु पनि काठमाडौंबाट पोखरालगायतका पश्चिमकै शहरतिर जान्छन्, जनकपुरतिर आउँदैनन्। ती पर्यटकहरु पनि भित्र्याउने केही रणनीतिहरु पनि बनाइरहनुभएको छ कि?
हामी यहाँ त धार्मिक उद्योग नै फस्टाउने सम्भावना देख्छौं। त्यसका लागि हामीले जनकपुरलाई सफा नगर बनाउने, सौन्दर्यीकरण गर्ने, हरियाली शहर बनाउने काम गर्ने योजना बनाइरहेका छौं। हामीले ‘स्वस्थ जनकपुर, स्वच्छ जनकपुर’ भन्ने नाराका साथ काम गर्नलाई कार्ययोजना बनाइरहेका छौं। मुख्य त धार्मिक उद्योगका पूर्वाधारहरु कसरी बनाउने भन्ने नै मुख्य ध्यान छ।
जनकपुरमा अन्य पूर्वाधारहरु पनि छैनन्। राम्रा र सुरक्षित होटल पनि निकै कम छ। सरसफाइ छैन। ऐतिहासिक शहरमा यस्तो किन भइरहेको छ?
त्यसबारे पहिलेदेखि कसैले ध्यान नै दिएनन्। जनकपुरलाई उपेक्षा गरियो। ०१८ सालमा दुर्गानन्द झाले राजा महेन्द्रलाई बम प्रहार गरेपछि नै जनकपुरलाई तीस वर्षसम्म उपेक्षा गरियो। बहुदलपछि पनि राज्यले यो शहरलाई उपेक्षा नै गर्यो। त्यसैले पनि जनकपुरको विकास नै हुन पाएन। अब स्थानीय तह छ, प्रदेश छ। विकास होला।
तपाईं यहाँको मेयर हुनुहुन्छ। तपाईंको तहबाट चाहिँ के पहल गरिरहनुभएको छ?
हामी आएको त दुई महिना पनि भएको छैन। हामीले त परिषद् गर्न सकेका छैनौं, बजेटहरु विनियोजन गर्न सकेका छैनौं। हामी आउँदा विधेयक नै पारित भइसकेको थिएन। अहिले आयो। तर, बीचमा दशैं–तिहारका बिदाहरु, चुनावहरुले गर्दा अलमल भयो। त्यतिबेला पनि हामीले टोलटोलमा सरसफाइका काम भने गर्यौं। बिजुलीबत्ती जडान गर्यौं। तत्काल गर्नुपर्ने काम त हामीले गरि नै रहेका छौं। तर, समयावधि अनुसारका योजनाहरु हामीले बजेट बनेपछि गर्छौं।
तपाईंले गरिरहेका र गर्ने योजना बनाउनुभएका कामहरु के–के हुन्?
हामीले सरसफाइ, बाटोघाटोका कामहरु गरिरहेका छौं। बिजुलीबत्तीलाई व्यवस्थित बनाउने कामहरु भइरहेका छन्। शिक्षा, स्वास्थ्य, कृषि लगायतका क्षेत्र अहिले स्थानीय तहको जिम्मेवारीमा आएका छन्। हामी त्यसबारे पनि योजना बनाइरहेका छौं। हामीले ३ महिने र ६ महिने योजना बनाइरहेका छौं। दीर्घकालीन योजना अनुसार मेगासिटी, स्मार्ट सिटी, क्षेत्रीय एयरपोर्टका योजनामा पनि हामी अगाडि बढिसकेका छौं। सानातिना होटल यहाँ पर्याप्त भए पनि ठूला होटलहरु छैनन्। स्टार लेभलका होटलहरु छैन। त्यसका लागि पहलहरु भइरहेको छ। आवश्यक परे उपमहानगपालिकाले विभिन्न सुविधा र सहयोग पनि गर्छ।
तपाईंको कार्यकाल पाँच वर्षको रहन्छ। यसबीच जनकपुर उपमहानगरपालिकालाई कस्तो बनाउने योजना छ?
म जनकपुरको पौराणिक महत्त्वलाई पुनर्जागरण गर्न चाहन्छु। यहाँ आएका पर्यटकहरु पुनः आउने र अरुलाई प्रेरित गर्ने ठाउँ बनाउन चाहन्छु। धार्मिक मात्रै होइन, अन्य क्षेत्रको पनि विकास गर्नुपर्ने छ। किनकि, जनकपुर अहिले प्रदेशको अस्थायी राजधानी छ, अब स्थायी राजधानीको लागि पहल गर्नुपर्नेछ। त्यो हुन्छ पनि। त्यसपछि हामीले केही पूर्वाधारहरु खडा गर्नुपर्ने छ। यहाँ ट्राफिकको व्यवस्थापन छैन, फोहोरको राम्रो व्यवस्थापन गर्न ल्यान्डफिल्ड साइट छैन। यिनै कुरालाई ख्याल गरेर हामी काम गर्छौं।
जनकपुर ऐतिहासिक शहर भएकाले यसका पुराना सभ्यतालाई नयाँ पुस्तासम्म पुर्याउनु आवश्यक छ। तर शहरले आधुनिकता पनि खोज्छ। ऐतिहासिकता र आधुनिकतालाई कसरी सँगसँगै लिएर जानुहुन्छ?
मैले अघि भनेका सबै काम हामी जनकपुरको ऐतिहासिकतालाई ख्याल गरेर नै गर्नेछौं। यहाँको धार्मिक, सांस्कृतिक, भाषिक सभ्यतालाई ख्याल गरेर विकासका कामहरु गर्नेछौं। पुराना सभ्यताको जगेर्ना गर्नेछौं।
तपाईं निर्वाचित हुनुभएको २ महिना बित्यो। जनताको गुनासाहरु के कुरामा केन्द्रित छन्?
मूल रुपमा फोहोर मैलाको व्यवस्थापनकै गुनासो आउने गरेका छन्। लामखुट्टेको न्यूनीकरणका कुरा पनि छन्। माओवादीको जनयुद्धदेखि लागूऔषध दुर्व्यसनीको संख्या पनि बढेकाले शान्ति–सुरक्षाको पनि उनीहरुको चासोमा छ। मैले जनताको कुरा सुन्ने गरेको छु। उनीहरुले ठूलो मतान्तरले जिताएको मैले बिर्सेको छैन। म जनताकै बीचमा रमाउने मान्छे हुँ। मैले काम गरिरहेको छु।
अन्य पार्टीको सहयोग कस्तो छ?
राम्रो सहयोग छ। सपथ ग्रहण कार्यक्रममै मैले घोषणा गरेको थिएँ, म आफ्नो दलभन्दा माथि उठेर काम गर्छु। मैले अन्य पार्टीका साथीहरुलाई पनि यही भनेको थिएँ, उहाँहरु सकारात्मक हुनुहुन्छ।
नेपाल लाइभमा प्रकाशित / http://nepallive.com/story/7093
मंसिर १४, २०७४| प्रकाशित २०:२०
स्थानीय तहको तेस्रो चरणको निर्वाचनमा जनकपुर उपमहानगरपालिकामा राष्ट्रिय जनता पार्टीका उम्मेदवार लालकिशोर साह २१ हजार ९ सय ३ मतसहित विजयी भए। उनका निकटतम प्रतिद्वन्द्वी नेपाली कांग्रेसका मनोजकुमार साह सुडीले ११ हजार १ सय ६४ मत मात्रै पाए। ठूलो अन्तरमा विजयी भएका लालकिशोरले कार्यकाल सम्हालेको करिब २ महिना बित्यो। यसबीच उनले के गरे, कस्ता योजना बनाइरहेका छन् र जनताको गुनासा के छन्? यिनै विषयमा नेपाल लाइभका किशोर दहालले जनकपुरमा उनीसँग गरेको कुराकानीको सम्पादित अंशः
जनकपुरको खास विशेषता के हो?
जनकपुरको विशेषता भनेकै जनकपुरधाम हो। यही कुरालाई ध्यान दिँदै हामीले पदभार ग्रहण गरेपछिको पहिलो बैठकले यस उपमहानगरपालिकाको नाम संशोधन गरेर ‘जनकपुरधाम उपमहानगरपालिका’ नामकरण गर्यौं। पौराणिक कालमा मिथिलाको राजधानी र राजा जनकको सचिवालय वा केन्द्रीय दरबार यहीँ थियो। माता सीताले बाल्यकाल यहीँ बिताउनुभएको थियो।
जनकपुरलाई धार्मिक पर्यटकीय नगर पनि भनिन्छ। तर पर्यटकको आगमन चाहिँ विवाह पञ्चमी बाहेक अरु समयमा खास हुन सकेको छैन। किन?
पर्यटक त आउँछन्। झन् विवाह पञ्चमीमा त यहाँ मेला नै लाग्छ। तर, अरु बेलामा पनि थोरैतिनो संख्यामा यहाँ पर्यटक आइ नै रहन्छन्। तर, आशा गरेजस्तो पर्यटक आउन नसक्नुमा चाहिँ यहाँ विकास नभएर नै हो। बाटोघाटो छैन। पर्यटक प्रवेश गर्ने मुख्य बाटोहरु नै बन्द छ। त्यस्तै, धार्मिक नगरी भनिएको जनकपुरमा प्रवेश गर्दा जुनखालको माहोलको कल्पना हुन्छ, यथार्थमा त्यस्तो छैन। ढलको राम्रो प्रबन्ध छैन, सडक राम्रो छैन। सौन्दर्यीकरण छैन, सरसफाइ छैन। विश्वविद्यालय छैन। मेडिकल कलेज छैन। यी लगायत अन्य धेरै कुरा छैनन्। त्यसैले धार्मिक पर्यटकहरुलाई आकर्षित गर्न धेरै काम गर्नुपर्ने छ। हामी ती काम गर्ने छौं।
पश्चिमा पर्यटकहरु पनि काठमाडौंबाट पोखरालगायतका पश्चिमकै शहरतिर जान्छन्, जनकपुरतिर आउँदैनन्। ती पर्यटकहरु पनि भित्र्याउने केही रणनीतिहरु पनि बनाइरहनुभएको छ कि?
हामी यहाँ त धार्मिक उद्योग नै फस्टाउने सम्भावना देख्छौं। त्यसका लागि हामीले जनकपुरलाई सफा नगर बनाउने, सौन्दर्यीकरण गर्ने, हरियाली शहर बनाउने काम गर्ने योजना बनाइरहेका छौं। हामीले ‘स्वस्थ जनकपुर, स्वच्छ जनकपुर’ भन्ने नाराका साथ काम गर्नलाई कार्ययोजना बनाइरहेका छौं। मुख्य त धार्मिक उद्योगका पूर्वाधारहरु कसरी बनाउने भन्ने नै मुख्य ध्यान छ।
जनकपुरमा अन्य पूर्वाधारहरु पनि छैनन्। राम्रा र सुरक्षित होटल पनि निकै कम छ। सरसफाइ छैन। ऐतिहासिक शहरमा यस्तो किन भइरहेको छ?
त्यसबारे पहिलेदेखि कसैले ध्यान नै दिएनन्। जनकपुरलाई उपेक्षा गरियो। ०१८ सालमा दुर्गानन्द झाले राजा महेन्द्रलाई बम प्रहार गरेपछि नै जनकपुरलाई तीस वर्षसम्म उपेक्षा गरियो। बहुदलपछि पनि राज्यले यो शहरलाई उपेक्षा नै गर्यो। त्यसैले पनि जनकपुरको विकास नै हुन पाएन। अब स्थानीय तह छ, प्रदेश छ। विकास होला।
तपाईं यहाँको मेयर हुनुहुन्छ। तपाईंको तहबाट चाहिँ के पहल गरिरहनुभएको छ?
हामी आएको त दुई महिना पनि भएको छैन। हामीले त परिषद् गर्न सकेका छैनौं, बजेटहरु विनियोजन गर्न सकेका छैनौं। हामी आउँदा विधेयक नै पारित भइसकेको थिएन। अहिले आयो। तर, बीचमा दशैं–तिहारका बिदाहरु, चुनावहरुले गर्दा अलमल भयो। त्यतिबेला पनि हामीले टोलटोलमा सरसफाइका काम भने गर्यौं। बिजुलीबत्ती जडान गर्यौं। तत्काल गर्नुपर्ने काम त हामीले गरि नै रहेका छौं। तर, समयावधि अनुसारका योजनाहरु हामीले बजेट बनेपछि गर्छौं।
तपाईंले गरिरहेका र गर्ने योजना बनाउनुभएका कामहरु के–के हुन्?
हामीले सरसफाइ, बाटोघाटोका कामहरु गरिरहेका छौं। बिजुलीबत्तीलाई व्यवस्थित बनाउने कामहरु भइरहेका छन्। शिक्षा, स्वास्थ्य, कृषि लगायतका क्षेत्र अहिले स्थानीय तहको जिम्मेवारीमा आएका छन्। हामी त्यसबारे पनि योजना बनाइरहेका छौं। हामीले ३ महिने र ६ महिने योजना बनाइरहेका छौं। दीर्घकालीन योजना अनुसार मेगासिटी, स्मार्ट सिटी, क्षेत्रीय एयरपोर्टका योजनामा पनि हामी अगाडि बढिसकेका छौं। सानातिना होटल यहाँ पर्याप्त भए पनि ठूला होटलहरु छैनन्। स्टार लेभलका होटलहरु छैन। त्यसका लागि पहलहरु भइरहेको छ। आवश्यक परे उपमहानगपालिकाले विभिन्न सुविधा र सहयोग पनि गर्छ।
तपाईंको कार्यकाल पाँच वर्षको रहन्छ। यसबीच जनकपुर उपमहानगरपालिकालाई कस्तो बनाउने योजना छ?
म जनकपुरको पौराणिक महत्त्वलाई पुनर्जागरण गर्न चाहन्छु। यहाँ आएका पर्यटकहरु पुनः आउने र अरुलाई प्रेरित गर्ने ठाउँ बनाउन चाहन्छु। धार्मिक मात्रै होइन, अन्य क्षेत्रको पनि विकास गर्नुपर्ने छ। किनकि, जनकपुर अहिले प्रदेशको अस्थायी राजधानी छ, अब स्थायी राजधानीको लागि पहल गर्नुपर्नेछ। त्यो हुन्छ पनि। त्यसपछि हामीले केही पूर्वाधारहरु खडा गर्नुपर्ने छ। यहाँ ट्राफिकको व्यवस्थापन छैन, फोहोरको राम्रो व्यवस्थापन गर्न ल्यान्डफिल्ड साइट छैन। यिनै कुरालाई ख्याल गरेर हामी काम गर्छौं।
जनकपुर ऐतिहासिक शहर भएकाले यसका पुराना सभ्यतालाई नयाँ पुस्तासम्म पुर्याउनु आवश्यक छ। तर शहरले आधुनिकता पनि खोज्छ। ऐतिहासिकता र आधुनिकतालाई कसरी सँगसँगै लिएर जानुहुन्छ?
मैले अघि भनेका सबै काम हामी जनकपुरको ऐतिहासिकतालाई ख्याल गरेर नै गर्नेछौं। यहाँको धार्मिक, सांस्कृतिक, भाषिक सभ्यतालाई ख्याल गरेर विकासका कामहरु गर्नेछौं। पुराना सभ्यताको जगेर्ना गर्नेछौं।
तपाईं निर्वाचित हुनुभएको २ महिना बित्यो। जनताको गुनासाहरु के कुरामा केन्द्रित छन्?
मूल रुपमा फोहोर मैलाको व्यवस्थापनकै गुनासो आउने गरेका छन्। लामखुट्टेको न्यूनीकरणका कुरा पनि छन्। माओवादीको जनयुद्धदेखि लागूऔषध दुर्व्यसनीको संख्या पनि बढेकाले शान्ति–सुरक्षाको पनि उनीहरुको चासोमा छ। मैले जनताको कुरा सुन्ने गरेको छु। उनीहरुले ठूलो मतान्तरले जिताएको मैले बिर्सेको छैन। म जनताकै बीचमा रमाउने मान्छे हुँ। मैले काम गरिरहेको छु।
अन्य पार्टीको सहयोग कस्तो छ?
राम्रो सहयोग छ। सपथ ग्रहण कार्यक्रममै मैले घोषणा गरेको थिएँ, म आफ्नो दलभन्दा माथि उठेर काम गर्छु। मैले अन्य पार्टीका साथीहरुलाई पनि यही भनेको थिएँ, उहाँहरु सकारात्मक हुनुहुन्छ।
नेपाल लाइभमा प्रकाशित / http://nepallive.com/story/7093
No comments:
Post a Comment